Vroeg wakker, Corona spookt door mijn hoofd, geen idee of Mark nog tijd heeft in zijn hectische bestaan, maar ik vond nogal wat inconsequenties in zijn beleid. En vanuit de gedachte dat we ons allemaal moeten inzetten om het virus dat over de wereld waait te stoppen, schreef ik hem een brief.

Geachte minister-president,

Vanmiddag komt u bijeen voor een spoedoverleg. Mag ik u als burger nog wat meegeven? Ik weet wel dat de democratie niet zo werkt. Ik dien mijn standpunt via mijn partij aan u mede te delen. En als dat niet lukt kan ik nog gaan demonstreren of een petitie opzetten. Maar we zijn ook mensen. En we zijn in een crisis. Dan gelden er andere regels. Dan geldt misschien het belang van het juiste besluit. En misschien helpt dan elke overweging
om de juiste keuze te maken.

Een belangrijk uitgangspunt in een crisis is dat u als leider rustig na blijft denken. De tijd neemt om na te denken. Ik hoop dat u gisteren de tijd heeft gehad en genomen. Er zitten namelijk enkele inconsequenties in de keuzes van uw gevoerde beleid. Mag ik ze u even onder de aandacht brengen?

U geeft aan dat bijeenkomsten tot 100 mensen prima kan. Dat is tegenstrijdig aan de oproep om zoveel mogelijk thuis te werken. Vanuit deze redenering zou u dan moeten hebben adviseren dat bedrijven tot 100 personen rustig hun werk op locatie kunnen blijven uitvoeren. Maar u roept juist op om zoveel mogelijk thuis te werken.

In Brabant geldt sociale onthouding, voor de rest van Nederland niet. Dit is verwarrend. Het virus houdt zich niet aan provinciegrenzen. Natuurlijk blijkt uit de actuele gegevens van RIVM dat het virus zich vooral in
Brabant ophoudt, maar dit is niet zeker. Er wordt immers nauwelijks meer getest. Zo is mijn dochter al de hele week ziek: hoesten, keelpijn, en verhoging. Maar omdat ze niet boven de 38 graden uitkomt, wordt er niet
getest. Ze kan best drager zijn, immers bij jongere verloopt de ziekte milder. Dit leidt niet tot een helder inzicht in verspreiding van het virus en geeft u zo niet de juiste informatie om juiste besluiten te kunnen nemen over sociale onthouding.

De scholen, zowel MBO, middelbaar als basisschool blijven vooralsnog open. Dit zijn
ontmoetingen van meer dan 100 mensen. Wederom een inconsequentie. Daarbij komt dat u MBO studenten onderschat. Zij kunnen wel degelijk zelfstandig thuis zijn. Dit geldt ook voor middelbare scholieren. Ten
tweede is niet bekend wat de kinderen en jongeren doen ten aanzien van het verspreiden. Hier geldt onzekerheid. U geeft daarbij het argument dat u de zorg, brandweer en politie aan het werk wilt houden. Maar ik denk dat u andersom moet redeneren. Omdat niet bekend is of de jongeren en kinderen het virus verspreiden, dient u het zekere voor het onzekere te nemen. Indammen kan niet meer, maar we kunnen ervoor zorgen dat het aantal ernstig zieken verspreid wordt over de tijd zodat de druk op de zorg niet te groot wordt. Juist omdat u aan de mensen in de zorg denkt dient u de scholen te sluiten. U kunt voor het probleem dat ontstaat – ouders van de basisschoolleerlingen die niet kunnen werken- een beroep doen op de creativiteit van de mensen zelf of voor de mensen in die vitale sectoren opvang organiseren voor kinderen in de
basisschoolleeftijd.

Tot slot zijn de berichten uit Italië maar ook al uit ons eigen Brabant alarmerend. In de ziekenhuizen in Brabant geldt al code rood, in Italië geldt code zwart: artsen moeten beslissen over leven of dood. En daarbij komt nog een alarmerend bericht. Het zijn niet alleen meer de ouderen die sterven of de kwetsbaren. Ook tot dan toe gezonde mensen van 30 en 40 jaar worden ziek. De vitalen die we nodig hebben om de samenleving draaiende te houden. Die u nodig hebt voor de economie. Alhoewel enkel het argument om de ouderen en
kwetsbaren te beschermen in een beschaafd land al voldoende zou moeten zijn.

Ik begrijp dat u misschien nog zoekt naar andere feiten die dit kunnen weerleggen. Die een andere keuze kunnen verantwoorden, die de boel draaiende kunnen houden. Ik denk niet dat die er zijn. Een
crisis is ook niet gemakkelijk. Wel is van belang bij een crisis helder te zijn, duidelijk. In lijn met de geconstateerde feiten. Dat u die keus vervolgens maakt vanuit een bepaald paradigma – de economie is
belangrijk – begrijp ik (alhoewel het niet altijd de mijne is). Maar laat uw afweging dan op zijn minst logisch zijn, in lijn met elkaar, helder en duidelijk.

In een crisis is leiderschap van wezenlijk belang. U dient het land. U bent de leider. U kan deze crisis met alles
wat in uw vermogen ligt, sturen. Wees helder in uw boodschap zodat uw burgers weten wat ze te doen staat. En mag ik u dan toch een advies geven?

Sociale onthouding voor iedereen, geen etentjes, geen bezoekjes, thuisblijven, de scholen dicht. Misschien dat er dan wat licht gaat gloren over enkele weken, en kunnen we constateren dat het virus langzaam uit gaat doven.

En weet u, ik weet zeker dat iedereen dan vast en zeker bereid is om in de zomervakantie door te
werken om de schade die de economie op gaat lopen weer in te halen.

Ik wens u veel wijsheid toe!

Beitske Bouwman
Schrijver, spreker, filosoof